Hemoptizi, öksürükle birlikte kan tükürme durumudur. Kanın miktarı, hafif lekelenmeden ciddi kanamalara kadar değişebilir. Genellikle akciğer veya hava yollarındaki bir problemin belirtisi olarak ortaya çıkar. Hemoptizi, ciddi bir sağlık sorununu işaret edebileceği için erken tanı ve tedavi gerektiren bir durumdur.
İçindekiler
Hemoptizinin Nedenleri
Hemoptizinin birçok farklı nedeni olabilir. Tüberküloz, en sık görülen hemoptizi nedenlerinden biridir. Akciğerdeki enfeksiyon, kan damarlarını etkileyebilir ve öksürükle kan tükürmeye yol açabilir. Zatürre nedeniyle akciğerlerdeki enfeksiyonlar, akciğer dokusunun hasar görmesine ve kanama yapmasına yol açabilir.
Kronik bronşit veya akut bronşit, öksürükle birlikte mukus üretimini artırabilir ve bazen kanama meydana gelebilir. Akciğer kanseri, kanser hücrelerinin akciğer dokusunu tahrip etmesi ve kan damarlarını etkileyerek hemoptiziye yol açması ile ilişkilidir. Akciğerlerdeki kan pıhtılaşması nedeniyle kanamalar olabilir, bu da öksürükle kan tükürmeye neden olabilir.
Kistik fibrozis, genetik bir hastalıktır. Akciğerlerde mukus birikmesine yol açarak öksürük ve kan tükürme ile sonuçlanabilir. Akciğerlere veya göğüs bölgesine alınan darbeler, kanamaya neden olabilir. Kan damarlarında iltihaplanma veya kanama bozuklukları da hemoptiziyi tetikleyebilir.
Hemoptizinin Belirtileri
Hemoptizi yani kanlı balgam, bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkan bir durumdur. Kan tükürme genellikle öksürükle birlikte olur. Kanın rengi kırmızı, taze olabilir ya da koyu kahverengi ve pıhtılaşmış olabilir. Kanamanın bulunduğu bölgeye bağlı olarak göğüs ağrısı hissedilebilir. Özellikle akciğer kanseri veya pulmoner emboli gibi durumlarda nefes darlığı da gözlemlenebilir. Enfeksiyon kaynaklı hemoptizi durumlarında ateş görülebilir.
Hemoptizi Tanısı Nasıl Konur?
Öksürük, kanama miktarı, hastanın genel durumu ve geçmişteki hastalık öyküsünü değerlendirilir Göğüs röntgeni öncelikli olarak istenen görüntüleme yöntemidir. Akciğerlerin genel durumu ve potansiyel enfeksiyonlar, kist veya tümörler hakkında bilgi verir. Daha ayrıntılı bir inceleme olarak bilgisayarlı tomografi çekilir. Burada akciğer kanseri ve pulmoner emboli gibi durumlar teşhis edilebilir. Balgam örneği alınarak kan hücreleri, enfeksiyon veya kanser hücrelerinin varlığı araştırılır. Kan testleri de kanama bozuklukları, enfeksiyonlar veya diğer potansiyel nedenleri belirlemek için yapılır.
Hemoptizinin tanısı ve lokalizasyonu tam olarak bronkoskopi ile yapılır. Bronkoskopi flexibl ve rijit bronkoskopi olarak ikiye ayrılır. Her ikisi de trakeabronşial sistemin yani büyük ve orta hava yollarının daha iyi görüntülenmesi ve kanama odağının tam olarak saptanması için hayati derecede önemli yöntemlerdir.
Hemoptizi Tedavi Yöntemleri
Hemoptizinin tedavisi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Enfeksiyon kaynaklı hemoptizi (örneğin, zatürre veya tüberküloz) antibiyotik tedavisi ile tedavi edilir. Eğer hemoptizi ciddi boyutlara ulaşmışsa, kanama durdurulmalıdır. Bu, tıbbi bazen cerrahi müdahalelerle yapılabilir ve bazı durumlarda kan damarlarının koagülasyonu gerekebilir. Büyük kanamalarda hastanın genel performansı, akciğer ve kalp kapasitesi, operasyonu kaldıracak kadar yeterli ise cerrahi olarak hastalıklı bölgenin çıkarılması kesin tedavi yöntemidir.
Akciğer kanseri, pulmoner emboli veya diğer ciddi durumlar varsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu, kanserli dokunun çıkarılması veya pıhtıların cerrahi olarak temizlenmesi olabilir.